Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Zaterdag 15 november 2008.

Om 07.00 uur ’s ochtends vertrekken wij vanaf het kerkplein bij de Nieuwe kerk naar Ladelund. De groep bestaat dit jaar uit 31 deelnemers. Op de heenreis wordt een bezoek gebracht aan Husum. Wij worden ontvangen in Landgasthof Immenstedt-Kiel door Karin Penno en Perke Heldt. Zij vertellen in het kort iets over het voormalige kamp Husum en er wordt verteld over de plannen die er zijn om het voormalig kampterrein op te knappen. Aansluitend bezoeken wij het voormalig kampterrein en de Ost-Friedhof. Op dit kerkhof liggen nog drie mensen van de razzia van Putten begraven, waaronder de vader van de heer Wouter Luitjes. Samen met zijn familie legt de heer Wouter Luitjes bloemen op de plek waar zijn vader in het massagraf ligt begraven. Ook worden er namens de Stichting Oktober 44 bloemen gelegd door de heer L. van Steeg en zijn dochter. De vader van de heer L. van Steeg is gestorven in Husum, begraven in het massagraf en later herbegraven in Loenen.
Na deze plechtigheid rijden we naar Ladelund, waar we om 17.30 uur arriveren. We worden opgewacht door de gastgezinnen. Het weerzien is hartelijk en een ieder gaat met zijn of haar gastgezin mee. De rest van de dag wordt bij de gastgezinnen doorgebracht.


Zondag 16 november (Volkstrauertag)

’s Ochtends bezoeken wij de kerkdienst in de St. Petri-Kirche in Ladelund. Wij worden welkom geheten door Hans Joachim Stuck. De preek wordt verzorgd door Propst Dr. Kay-Ulrich Bronk. De preek is zeer indrukwekkend. Aan het eind van de kerkdienst wordt Psalm 84 vers 3 en 4 gezongen. (lees hier de preek van de Propst Dr. Kay-Ulrich Bronk)
Aansluitend worden bij de massagraven achter de kerk de kransen gelegd. De heer Jannes Priem legt als eerste een krans. Namens de teruggekeerden wordt de krans gelegd door mevrouw Annie Middel en de heer Heimen Top. Namens de Stichting Oktober 44 wordt de krans gelegd door Wilma Knoppersen en Pieter Dekker. Ook dit jaar wordt er een bloemstuk gelegd namens de jeugd van Ladelund en Putten. Dit bloemstuk wordt gelegd door Felix Hansen en Nathan van Dompseler.


De heer Evers legt samen met zijn dochter een bloemstuk, zijn vader ligt in Ladelund begraven.

Aansluitend worden er kransen gelegd bij het monument voor de slachtoffers uit Ladelund en bij het monument in Westre.
Na afloop van de kransleggingen wordt er in het Pastoraat soep met brood aangeboden.

’s Middags is er nog gelegenheid om de Gedenkstätte te bezoeken. Om 17.00 uur vindt er nog een uitvoering plaats in de kerk van Leck. Het heet “Wij Ester”, gebaseerd op het Bijbelboek Ester.

Maandag 17 november.
Na afscheid te hebben genomen van onze gastvrouwen en –heren vertrekken we ’s morgens rond 09.00 uur weer uit Ladelund. Bij het voormalig kampterrein in Ladelund wordt nog een bloemstuk gelegd door Janny van Roon, Evert de Graaf en Ineke Klok. Voor deze dag staat nog een bezoek aan het voormalig kamp Bremen-Farge op het programma. Door file komen wij rond 14.00 aan bij barak 27 en worden we hartelijk welkom geheten door de heer Gerard Scharnhorst. Er is gelegenheid om het museum te bezichtigen en een kleine groep gaat mee met een kleine rondleiding over het terrein.


Aansluitend word bij Bunker Valentin een bloemstuk gelegd door Lies en Anno Smit.

Na het bezoek aan Bremen-Farge vertrekken we weer richting Nederland. Om 19.00 uur gebruiken we in Staphorst de maaltijd.  Rond 21.00 uur arriveren we bij de nieuwe kerk in Putten.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia