Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Zaterdag 17 november 2007

Op zaterdagmorgen 07.00 uur zijn we vanaf het kerkplein bij de Nieuwe kerk vertrokken naar Ladelund. De groep bestaat dit jaar uit 35 deelnemers. Onder de deelnemers de heer Melis van Twillert en zijn vrouw. De heer Van Twillert heeft van 1 november tot 4 december 1944 doorgebracht in het kamp Ladelund. Na 63 jaar bezoekt hij voor het eerst weer de plek welke hij in zijn verhaal beschrijft als de Hel.
De reis verloopt zeer voorspoedig en we arriveren rond 15.00 uur in Ladelund, waar we eerst stoppen bij het monument op het voormalige kampterrein. Bij de gedenksteen wordt namens onze Stichting Oktober 44 een bloemstuk gelegd door Melis van Twillert en Lies Smit-van den Born.


van Twillert vertelt op het voormalig kampterrein hoe het er 63 jaar geleden aantoe ging

Hierna rijden we door naar de Gedenk- und Begegnungsstätte Ladelund, waar we opgewacht worden door onze gastgezinnen. Voor de zaterdagavond is er geen programma.

Zondag 18 november (Volkstrauertag)

’s Ochtends bezoeken wij de kerkdienst in de St. Petri-Kirche in Ladelund. Wij worden welkom geheten door mevrouw Karin Penno-Burmeister. De preek wordt verzorgd door de nieuwe Propst Jörg-Michael Weißbach. Aan het eind van de kerkdienst wordt Psalm 84 vers 3 en 4 gezongen. Aansluitend worden bij de massagraven achter de kerk de kransen gelegd. De heren Jannes Priem en Rikkert van Koerten leggen samen een krans. Namens de teruggekeerden wordt de krans gelegd door Melis van Twillert en Heimen Top. Namens de Stichting Oktober 44 wordt de krans gelegd door Janny van Roon en Gert van Dompseler. Dit jaar wordt er ook een bloemstuk gelegd namens de jeugd van Ladelund en Putten met de tekst: Jugendbegegnung Putten – Ladelund, Zukunft braucht Erinnerung. Dit bloemstuk wordt gelegd door Felix Hansen en Pieter Dekker. Aansluitend worden er kransen gelegd bij het monument voor de slachtoffers uit Ladelund en bij het monument in Westre. Na afloop van de kransleggingen wordt er in het Pastoraat soep met brood aangeboden.

’s Middags is er nog gelegenheid om de Gedenkstätte te bezoeken. Om 18.00 uur vindt er nog een korte zangdienst plaats in de kerk van Leck.

Maandag 19 november.

Na afscheid te hebben genomen van onze gastvrouwen en heren vertrekken we ’s morgens rond 09.00 weer uit Ladelund. Voor deze dag staat nog een bezoek aan het voormalig kamp Sandbostel op het programma. Bij aankomst worden we hartelijk welkom geheten door Andreas Ehresmann en dr. Klaus Volland. Op het voormalig kampterrein wordt druk gewerkt aan de nieuwe Gedenkstätte Lager Sandbostel. Een gedeelte van het terrein is ondertussen aangekocht. We bezoeken het nieuw ingerichte museum. Na een kort overzicht van de geschiedenis van het kamp is er gelegenheid om een film te bekijken. Verder bezoeken wij op het terrein de plaats waar het voormalig gevangenkamp is geweest en een aantal barakken. Na ons bezoek aan het kamp Sandbostel bezoeken we de begraafplaats Sandbostel. Op deze begraafplaats zijn de slachtoffers van kamp Sandbostel begraven. Bij de gedenksteen wordt namens onze Stichting Oktober 44 een bloemstuk gelegd door de heren Evert de Graaf en Ko Zeegers. Na het bezoek aan de begraafplaats vertrekken we weer richting Nederland. Om 19.00 uur gebruiken we in Staphorst de maaltijd. Rond 21.30 uur arriveren we bij de nieuwe kerk in Putten waar na het afscheid nemen ieders zijns weegs gaat.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia