Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Op vrijdagochtend 14 oktober om 07.00 uur zijn we met 42 personen vertrokken voor een tweedaagse reis naar Neuengamme. Na een voorspoedig verlopen reis arriveren we rond 12.30 uur bij de Gedenkstätte Neuengamme. We worden opgewacht door Pastor Buttler, die onze groep van harte welkom heet. Op het programma voor deze middag staan een bezoek aan de appélplaats, de Klinkerwerken en de SS-garage. De heer Alosery, die deze dagen deel uit maakt van ons gezelschap, verzorgt de rondleiding. De heer Alosery heeft vanaf september 1944 in Neuengamme gevangen gezeten. Hij is vanuit Neuengamme naar Husum getransporteerd en nadat de werkzaamheden in Husum beëindigd zijn, is hij weer teruggekeerd naar Neuengamme. Hij vertelt onze groep over het kampleven, hoe het op de appélplaats toeging en allerlei gebeurtenissen die hij meegemaakt heeft in deze periode. Dit zijn schokkende gebeurtenissen, in het bijzonder de verhalen over hoe de SS-ers de gevangenen behandeld hebben. Voor onze groep is het een bijzondere ervaring om het verhaal van een overlevende te horen. Na deze indrukwekkende middag wordt vertrokken naar het hotel. Evenals voorgaande jaren zijn we een nacht te gast in het hotel van de Deutsche Telekom.

Om vijf uur vertrekken we naar hotel “Zur Lüttenburg” waar genoten wordt van een voortreffelijke warme maaltijd. De eerste dag wordt afgesloten met een samenzijn in de Kirche St. Johannes in Neuengamme. Pastor Buttler leest met ons een aantal verzen uit de Psalmen, Amos, Jesaja en Openbaringen, dit alles afgewisseld met orgelspel en samenzang. Aan het eind van dit samenzijn wordt door onze reisgroep Psalm 84 vers 3 en 4 gezongen. Rond 21.30 uur zijn we terug in het hotel en kunnen we terug kijken op een goede eerste dag.

Zaterdagochtend wordt om 09.00 uur vertrokken naar het terrein van de Gedenkstätte. Deze ochtend staat het officiële gedeelte op het programma. Bij de Nederlandse steen wordt een bloemstuk gelegd door de heer en mevrouw Willemsen. De vader van de heer Willemsen is omgekomen in Hamburg.


Bij de steen van Putten wordt een krans gelegd door de weduwe mevrouw Schelling-Vos en haar dochter mevrouw Buwalda-Schelling. Mevrouw Schelling-Vos haar man was een van de weggevoerde mannen die niet terug keerde en overleed in het kamp Ravensbrück. Na de kranslegging wordt twee minuten stilte gehouden, aansluitend leest mevrouw Van Roon Psalm 84 en Pieter Dekker leest uit Openbaringen 21 vers 1-5. De plechtigheid wordt afgesloten met het zingen van het eerste en zesde couplet van het Wilhelmus.

Na het officiële gedeelte wordt het “Haus des Gedenkens” bezocht. Hier worden de namen van bekenden gezocht op de doeken die in deze ruimte aan de muren hangen. Aansluitend volgt een indrukwekkende rondleiding door het afgesloten gedeelte van de Klinkerwerken. Onze groep is hier nog nooit geweest. We bezichtigen de plaats waar de materialen voor het maken van de stenen binnengebracht worden, de ruimte waar de stenen gesneden worden en de droogovens. Om 12.30 uur wordt in de nieuwe ontvangstruimte koffie aangeboden met heerlijke koeken en taart en verder salade en worstjes. Iedereen laat zich dit alles goed smaken. De rest van de dag wordt besteed aan het bezoeken van de nieuwe tentoonstellingsruimte. We worden rondgeleid door de kelders onder het museum, hierna krijgen we kort uitleg over de opzet van het museum. Na deze uitleg is er voldoende tijd ingeruimd om op eigen gelegenheid de tentoonstelling te bekijken. Er is zeer veel te zien. Ook zijn er een aantal zaken uit Putten opgenomen in de tentoonstelling. Om 16.00 uur verzamelen we ons bij de bus. Hier wordt afscheid genomen van onze gastheren en –vrouwen. Na twee zeer indrukwekkende dagen reizen we terug naar Nederland. Rond 21.30 uur arriveren we in Putten.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia