Oktober 44, 659 mannen weggevoerd... slechts 48 keerden terug

Dagblad de Stentor 16-11-2014
Het mannenkoor Fontanus uit Putten heeft zondag 16 november gezongen en een krans gelegd in Ladelund in Noord Duitsland.

LADELUND/PUTTEN Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn 110 mannen uit Putten in Ladelund omgekomen.

De inwoners van Ladelund waren zichtbaar geëmotioneerd door het optreden van de Puttenaren.

"Wij zijn schuldig aan verschrikkelijke daden in de oorlog,'' zei de gepensioneerde predikant Harald

Richter. ,,Het ontroert ons bijzonder dat het mannenkoor uit Putten naar Ladelund komt en zingt over 'Vergeef ons onze schulden'. Ik vind het erg mooi. Dit mannenkoor doet me denken aan de mannen uit Putten die in 1944 zijn omgekomen in het concentratiekamp van Ladelund.''


Het viel op hoe hartelijk de delegatie uit Putten ontvangen werd in Ladelund, een dorp van nog geen 2000 inwoners bij de Deense grens. Elk jaar gaat een groepje Puttenaren van de Stichting Oktober'44 naar de nationale dodenherdenking in Duitsland, die valt op 16 november. Volkstrauertag heet deze dag. Ook het gemeentebestuur van Putten vaardigt al jaren een vertegenwoordiging af naar Ladelund. Dit jaar waren dat burgemeester Henk Lambooij en wethouder Nico Gerritsen.

De Puttenaren krijgen een warm welkom. Het voelt of de inwoners van Ladelund iets goed willen maken voor de fouten uit het verleden. Soep, taart, koffie en hartelijkheid. Voor het Christelijk Interkerkelijk Mannenkoor Fontanus was dit het derde bezoek aan Ladelund, na eerdere optredens in 1979 en in 1987. Bijna dertig jaar geleden dus. Ze hadden Evert de Graaf, oud-voorzitter van de stichting Oktober'44 meegenomen om als tolk op te treden en verhalen te vertellen. Voorzitter Wichert Drost van Fontanus: ,,Ik ben geraakt door de verzoening die de mensen van Ladelund laten zien. Als de hele maatschappij zo in elkaar stak zou er nergens meer oorlog zijn. Ik zou wensen dat er meer mensen naar deze herdenking komen in de toekomst.''

Fontanus maakt een vierdaagse concertreis.

Na Hamburg, waar 48 Puttenaren begraven liggen, en Ladelund, volgt nog een bezoek aan Neuengamme. Ook daar zijn veel Puttenaren omgekomen. Verschillende koorleden hebben familieleden, die bij de razzia op 2 oktober 1944 uit Putten zijn afgevoerd naar Duitse concentratiekampen. In totaal 659 mannen werden weggevoerd.

De koorleden zochten de namen van hun familieleden op de gedenkstenen. Zeventig jaar na de dramatische gebeurtenis zijn de mensen in Ladelund uit op verzoening. Ze gaan onder het verleden gebukt, zegt Hans-Joachim Stuck, de huidige predikant van het dorp.

,,Wij zijn de daders, wij hebben in 1944 groot leed toegebracht. Dat drukt als een last op ons. Daarom zijn we blij met de komst van de Puttenaren, met wie we al sinds 1950 een band hebben opgebouwd. De Puttenaren geven ons de mogelijkheid om van onze last af te komen. We zijn dankbaar voor hun komst.''

Fontanus werd door deze woorden aangemoedigd. Waar het gezang tijdens de repetities nog wat aarzelend klonk, ging het koor van dirigent Evert van de Veen er in Ladelund vol overtuiging tegenaan.

De zangers leken de wond die in 1944 is geslagen, zowel aan Nederlandse als aan Duitse kant, met hun gezang te willen dichten.

Stichting Oktober 44
Midden Engweg 1
3882 TS Putten

Design by Acadia